Kształtowanie blach przy wykorzystaniu możliwości tłoczenia to proces, który zapewnia uzyskanie pożądanych efektów nawet w sytuacji gdy obrabiany materiał bywa specyficzny. Jak kształtować blachy tłoczeniem? Kluczową kwestią jest w tym przypadku właściwy dobór oraz jakość opracowanych pod tym kątem tłoczników.

tłoczenie blach

Proces tłoczenia pozwala na ukształtowanie materiałów przy wykorzystaniu specjalnych pras. Może być to technologia mechaniczna jak i hydrauliczna. Używając tłoczników można swobodnie pracować nad ostateczną formą danego elementu. Nic nie stoi również na przeszkodzie, by jego właściwości były precyzyjnie dobrane do parametrów blachy, czyli na przykład jej grubości, naprężenia oraz sił obciążających materiał podczas kształtowania.

Czytaj także: Zasady bezpieczeństwa przy obróbce metali

Znaczenie tłoczników podczas obróbki blach

Łączniki odgrywają szczególną rolę w procesie kształtowania blach. Są one fundamentalnym elementem całego procesu obróbczego. Stąd tak ważne jest dopracowanie ich w najmniejszych detalach. Tylko wysokojakościowe tłoczniki, w przypadku których nie ma wątpliwości co do precyzji, zapewnią efektywne i właściwe kształtowanie blachy.

Tłoczniki używane do kształtowania podzielić można na kilka rodzajów. W ten sposób wyróżniamy na przykład elementy dostosowane do podawania ręcznego oraz automatycznego. Źródeł podziału może być więcej; dzieje się tak na przykład zależności od ilości gniazdek. Tłoczniki należy więc rozpatrywać w pełni indywidualnie i trudno je generalizować. Można jednak przyjąć generalną zasadę najwyższej jakości. Jeśli celem jest produkcja wieloseryjna, tłoczniki używane do procesu kształtowania blach powinny zostać dopracowane na poziomie detali – nawet mimo często wyższego kosztu. Wynika to z faktu, że jedynie idealne wykrojniki zapewnią właściwy zwrot z inwestycji i pokryją koszty ich wytworzenia.

Tłoczniki które są używane do kształtowania blachy składają się z kilku elementów, wśród których najważniejszymi są bazowe matryce oraz stemple. W ich przypadku również bardzo ważną rolę odgrywa podstawowy materiał wykonania. Stemple i matryce działają w trudnych warunkach – bardzo dużych i ponadprzeciętnych obciążeń, przez co istnieje ryzyko ich przedwczesnego zużycia lub uszkodzeń mechanicznych. Aby nadawały one zaplanowany kształt tworzonym wyrobom z blachy,
tłoczniki używane do tłoczenia powinny zostać wykonane z bardzo dobrej jakości stali, z której tworzone są narzędzia.

Zastosowanie metody tłoczenia blach

Metoda tłoczenia w kontekście kształtowania blachy jest szczególnie popularna i cechuje się dużą uniwersalnością. Wykorzystywana jest przede wszystkim podczas produkcji części do maszyn oraz elementów do urządzeń. W ten sposób kształtowanie blachy przy pomocy tłoczenia prowadzi zarówno do rozbudowy całych elementów konstrukcyjnych jak i generowania niewielkich detali. Posłużyć mogą one do modernizacji maszyny lub zastąpienia zużytych elementów. Taka uniwersalność zastosowania sprawia, że metoda tłoczenia używana jest różnorodnych sektorach przemysłowych. Z jednej strony to branża produkcyjna głównie urządzeń AGD. Z z drugiej – tłoczenie blach jest nieodzownym procesem produkcyjnym w motoryzacji oraz w sektorze chemicznym

Skąd taka popularność metody tłoczenia blach? Wynika to przede wszystkim z efektywności procesu. Jeśli działalność ma charakter seryjny, a produkcja obejmuje wytworzenie tysięcy detali, bardzo dużą rolę dla rentowności przedsięwzięcia ma minimalizacja odpadów powstających procesie kształtowania. Tłoczenie sprawia, że ograniczenie zbędnych ścinków jest w pełni zredukowane. Ważne jednak, by przed uruchomieniem tego procesu zadbać o idealny projekt tłoczników i zaplanować właściwy proces produkcyjny, a nadzór nad nim pełnił doświadczony specjalista.

Warto zwrócić tu uwagę na kwestię czynnika ludzkiego. Mimo postępującej automatyzacji, właściwe zaprojektowanie i kontrola niezmiennie odgrywają kluczową rolę dla prawidłowości procesu kształtowania blachy. Stąd oprócz dobrego parku maszynowego istotne jest to, by przed uruchomieniem produkcji wszystkie kwestie techniczne zostały przeanalizowane przez doświadczonych specjalistów. W innym przypadku może dojść do sytuacji, w której kształtowanie blach przy pomocy tłoczenia nie będzie efektywne. Istnieje też ryzyko nieprawidłowości powstałych na przykład na skutek niewłaściwego przygotowania tłoczników.

Powodem tego jest bardzo szeroki zakres pracy, jaki uwzględnia proces tłoczenia i ukształtowania blach. Należy na niego spojrzeć jak na ciąg zdarzeń służących ostatecznie do nadania materiałowi bazowemu określonej formuły. W grę wchodzi więc między innymi zgniatanie blachy, prostowanie nietypowych elementów walcowanie arkuszy, a także przetaczanie, profilowanie i skręcanie. Jest to jeszcze bardziej istotne w przypadku, gdy dochodzi do tak zwanej produkcji jednostkowej oraz elementów wytwarzanych małymi seriami. W takich sytuacjach istnieje możliwość rezygnacji przygotowania tłoczników w standardowej formie. Detale generowane są wtedy przy wykorzystaniu sił ciśnienia, które oddziaływają na powierzchnię blachy. Również w tym przypadku istotny jest zarówno zaawansowany park maszynowy jak i wiedza i doświadczenie specjalistów.

Czytaj także: Dobór parametrów toczenia