Toczenie stożka na tokarce to jedna z najczęściej wykonywanych operacji technologicznych. Efekt realizacji zależy od kilku czynników – jakości sprzętu do obróbki, umiejętności operatora, ale też specyfiki samego materiału.
Toczenie powierzchni stożkowych – czyli wykonanie obróbki na na częściach obrotowo—symetrycznych stożków – należy do szczególnie popularnych metod wśród operatorów. Sprzyja temu sposób wykonania. Częstym wariantem jest bowiem zastosowanie przez konstruktorów specjalnej powierzchni między dwoma częściami walka, które można określić jako cylindryczne. W efekcie wykonanie drożków podczas pracy na tokarce można uznać za formę odmiany toczenia w zakresie powierzchni kształtowej.
Czytaj także: Jak toczyć gwinty na tokarce
Metody toczenia stożków
Warto zauważyć, że analizując metody stosowane podczas toczenia powierzchni stożkowych nie trzeba ograniczać się do jednego przyjętego wzorca. Jakie rozwiązania są najbardziej popularne?
Za jedno z podstawowych uznać można wytoczenie go w oparciu o skręcenie suportu narzędziowego. W takiej sytuacji należy użyć podziałki i przy zastosowaniu różnych kątów ustawień w sposób ręczny należy dokonać posuwania noża. W ten sposób możliwe jest przygotowanie różnych wariantów w zależności od zaplanowanego kąta. Metoda ta doceniana jest również ze względu na swobodę z jaką operator może dokonywać skrętów i szybkich zmian w zakresie kątów.
Nie brak jednak również mankamentów takiego rozwiązania. Podstawą jest rozmiar obrabianego materiału. Obróbka możliwa jest wyłącznie w przypadku kształtów stożkowych, które charakteryzują się mniejsza wysokością niż określona długość przesuwu sań narzędziowych. Należy w tym kontekście zwrócić uwagę na fakt, że zastosowanie opcji ręcznej może niekorzystnie przełożyć się na oczekiwaną gładkość tworzonej powierzchni, która należy do szczególnie ważnych cech obiektu.
Toczenie stożka nożem
Wykorzystanie noży kształtowych to inna opcja toczenia stożków na tokarce. I tu jednak należy zwrócić uwagę na konkretne ograniczenia. Toczenie stożka nożem zalecane jest wyłącznie do prac nad materiałami krótkimi. Kolejny więc raz bardzo dużą rolę podczas procesu obróbczego odgrywa wymiar materiału.
Analizując sposoby toczenia stożka należy również uwzględnić takie metody jak:
- toczenie przy wykorzystaniu liniału
- toczenie na tokarce z mechanicznym kopiałem
- toczenie na tokarce z hydraulicznym kopiałem
- toczenie na tokarce, która sterowana jest w sposób numeryczny
Metody toczenia stożków na tokarce
Na sposoby toczenia stożków przy wykorzystaniu tokarki spojrzeć można jeszcze z nieco innej perspektywy. W ten sposób możliwe jest wyróżnienie czterech głównych metod pracy.
Podstawa to wykorzystanie odpowiednich noży kształtowych. Ich możliwości zapewniają optymalną obróbkę krótkich stożków przy wykorzystaniu posuwu sań o budowie poprzecznej lub wzdłużnej.
Inna opcja jest tworzenie stożków poprzez skręcenie obrotnicy. To najkorzystniejsze rozwiązanie w przypadku, gdy dochodzi do dużej zbieżności stożka. W takim przypadku dobrany nóż stolarski pracuje przesuwając się zgodnie z saniami narzędziowymi wykorzystując do tego prowadnice obrotnicy, które muszą zostać skręcone pod określonym kątem.
Kolejnym wariantem, który można analizować pod kątem skuteczności jest toczenie stożków poprzez przesunięcie konika. Takie rozwiązanie proponowane jest wyłącznie w przypadku elementów o małej zbieżności. Precyzja tego zabiegu uzależniona jest od odpowiedniego ustawienia konika tak, by został odpowiednio ustawiony względem kierunku przesuwu sań.
Ostatnim z wyróżnionych w ten sposób rozwiązań jest toczenie stożka za pomocą liniału. To jednak opcja wyłącznie możliwa w przypadku właściwego doboru urządzenia – istnieją bowiem ograniczenia sprzętowe w tym zakresie.
Na co zwrócić uwagę przy toczeniu stożków?
Proces toczenia elementów stożkowych w szczególnym stopniu opiera się na dokładności pracy. Z jednej strony niezbędna jest zarówno wiedza jak i doświadczenie operatora – istotne, by odpowiednio dopracował metodę pracy do specyfiki zadania. Należy pod tym względem zwrócić uwagę między innymi na takie czynniki jak kształt stożka, długość i inne wymiary detalu, ale też wytrzymałość obrabianego surowca.
Z drugiej strony, niebagatelną rolę odgrywa niezmiennie sprzęt maszynowy do pracy na tokarce. Wyłącznie wysokiej jakości urządzenia o odpowiedniej konserwacji umożliwiają realizację bardziej złożonych zadań uwzględniających duży stopień szczegółowości.
Stąd tak istotne jest, by toczenie stożków realizowane było przez wyspecjalizowany podmiot, który łączy te sfery. Istnieje bowiem ryzyko, że podmiot, który nie posiada odpowiedniego zaplecza technicznego oraz wiedzy nie będzie w stanie wykonać pracy na oczekiwanym poziomie. Taka sytuacja grozi np. stratami związanymi z niewłaściwym wykorzystaniem surowca oraz np. przesunięciami realizacji poszczególnych zadań – opóźnień producenta, który uzależniony jest od dostarczenia określonych elementów. Stąd tak ważne jest, by toczenie stożków wykonywane było przez podmiot o dużym rysunkowym doświadczeniu w zakresie technicznym.
Czytaj także: Dobór parametrów toczenia
